17 mei 2024
Op 3 mei 2024 zijn door de President van de Republiek Suriname, Z.E. Chandrikapersad Santokhi, 11 personen die zich bijzonder hebben ingezet voor de rechtspraak in Suriname, gedecoreerd. Deze vooraanstaande personen hebben zich door de jaren heen bijzonder ingezet voor de Rechtspraak in Suriname. De gedecoreerden zijn mr. Aniel Autar, mr. August Hermelijn , mr. Carlo Jadnanansing , mr. Adolf Rueb, mr. Georgine de Miranda, mr. Hans Lim A Po, mr. dr. Hugo Fernandes Mendes, mr. dr. Jan de Boer, Letitia Thijm, mr. Shardapersad Gangaram Panday en mr. dr. Lodewijk Valk.
De President wees tijdens zijn speech op de bijzondere verdiensten van de gedecoreerden voor de samenleving en in het bijzonder de Rechterlijke Macht. Hij sprak de hoop uit dat ook anderen het voorbeeld van deze personen zullen volgen. Na de formele plechtigheid werden de gedecoreerden verrast met een lunch op het zijterras van het Presidentieel Paleis.
Hieronder een korte uiteenzetting van de verdiensten van de gedecoreerden:
Aniel Autar is notaris in Nederland. Hij is de initiatiefnemer en tevens de eerste voorzitter van de Stichting Vrienden van het Surinaams Recht welke is opgericht in juni 2023. De Stichting heeft als doel om bij het Hof van Justitie alsook andere onderwijsinstituten en beroepsorganisaties na te gaan waar zij kunnen faciliteren. Via de Stichting mobiliseert hij mensen die liefde hebben voor het Surinaamse recht waarbij, wordt nagegaan op welke manier zij het Surinaamse recht kunnen ondersteunen. Hij is vanaf 2017 docent geweest bij het CDR (Centrum voor Democratie en Rechtspleging) en heeft ook diverse lezingen verzorgd op diens verzoek. Mr. Autar is erg begaan met de rechtspraak in Suriname en zijn activiteiten in dit kader getuigen van een bijzondere vaderlandsliefde in de juridische wereld van Suriname.
V.l.n.r. mevr. L. Thijm, Z.E. C. Santokhi, mr. A. Autar, mr. D. Sewratan
August Hermelijn was van 1989-2010 lid-plaatsvervanger bij het Hof van Justitie. Hij heeft zich bijzonder verdienstelijk gemaakt voor de rechtspraak door na zijn pensionering nog meer dan twee decennia zijn krachten te geven als rechter bij het Hof van Justitie. Hij is tevens bestuurslid geweest bij de stichting Staatsziekenfonds en ere voorzitter van de commissie toezicht van dit fonds. Ook was hij bestuurslid van de stichting nazorg dienstplichtigen. Mr. Hermelijn heeft naast zijn bijdrage aan sport en muziek ook een bijdrage geleverd aan godsdienst. Hij is de oudste kerkleider van een vergadering van gelovigen die samenkomen aan de lotjessteeg no. 22 te Paramaribo. Verder is hij ook voorzitter van de Stichting Boen Njoensoe ter verspreiding van Godswoord. In 1978 heeft hij het boek ‘’Schets van de Surinaamse Sociale Wetgeving’’ uitgebracht. Hij is docent bij het Instituut voor de Opleiding van Leraren. Verder verzorgt hij in verenigingsverband particuliere cursussen.
Carlo Jadnanansing was tussen 1972 tot 1978 advocaat, tevens kandidaat-notaris bij het Hof van Justitie van Suriname. Met ingang van 16 januari 1978 is hij benoemd en daarna beëdigd tot notaris in Suriname. Op 28 januari 1999 werd hij benoemd en beëdigd tot lid-plaatsvervanger bij het Hof van Justitie. Om hem moverende redenen heeft hij vrijwillig afgezien van de installatie tot rechter. Hij is docent geweest aan de Juridische faculteit van de Anton de Kom Universiteit in Suriname waarbij hij de vakken criminologie, strafrecht en erfrecht doceerde. Tevens is hij de docent en counterpart geweest voor de RAIO opleiding en de notariële opleidingen. Hij is vanaf december 2010 juridisch adviseur. Mr. Jadnanansing is lid, tevens voorzitter en erelid/adviseur van de Surinaamse Juristenvereniging. Verder is hij ook adviseur van het Surinaams Juristenblad. Hij heeft diverse lezingen gehouden en meerdere publicaties gedaan.
V.l.n.r. mr. dr L. Valk, Z.E. C. Santokhi, mr. dr. H. Fernandes Mendes en mr. A. Rueb
Dolf Rueb is docent tevens advocaat geweest in Nederland. Zijn bijzondere betrokkenheid bij Suriname begon tijdens zijn werk aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij tussen 1996 en 2021 heeft gedoceerd aan de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo. Zijn inzet als docent was niet alleen gericht op het overdragen van kennis, maar ook op het bevorderen van de juridische opleiding in Suriname. Mr. Rueb is tijdens meerdere raio opleidingen docent geweest en heeft hiermee een enorme bijdrage geleverd aan de vorming van rechters in Suriname. Hij speelde een cruciale rol bij de Stichting Juridische Samenwerking Nederland-Suriname (SJSNS) thans geheten het Centrum voor Democratie en Rechtspleging, die in 1989 werd opgericht om de rechtspleging in Suriname te bevorderen. Door zijn inzet werden bibliotheken opgericht, cursussen georganiseerd, en tegenwoordig worden er ook Webinars aangeboden voor juridische professionals. Zijn bijdrage als een vangnet voor het Centrum voor Democratie en Rechtspleging in Suriname (CDR) benadrukt zijn inzet om subsidies te vinden voor de opleiding van rechters en advocaten in Suriname, met een speciale focus op mogelijkheden binnen de EU. Mr. Rueb’s inzet ging verder dan het lesgeven; hij besteedde veel tijd aan het verzamelen van Surinaamse jurisprudentie om de studenten een lokaal perspectief te bieden. Zijn jaarlijkse bezoeken aan Paramaribo getuigen van zijn toewijding aan het vernieuwen van de rechtersopleiding en het verbeteren van de juridische capaciteiten in Suriname. Mr. Rueb heeft ook meerdere syllabi geschreven, namelijk over het hoger beroep en het kort geding in Suriname.
Ineke de Miranda is een ervaren juriste. Voor haar pensionering was zij lid bij het Hof van Justitie en heeft daarbij vanaf 2014 als portefeuillehouder beleid en management bij het Hof van Justitie gefungeerd, waarbij zij een cruciale rol heeft gehad in de ondersteuning en verdere ontwikkeling van de Rechterlijke Macht. Zij heeft met haar kennis en ervaring een grote bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de opleidingen binnen het Hof. Te denken valt aan de schrijfjuristen – en de raio opleidingen van het hof. Voorafgaand aan haar betrekking bij de Rechterlijke macht heeft zij een leidinggevende rol gehad bij de Stichting Juridische Samenwerking Suriname-Nederland thans het Centrum voor Democratie en Rechtspleging, waarin zij onder andere diverse projecten en programma’s implementeerde. Een daarvan is de Juridische Bibliotheek Suriname en beroeps- en permanente opleidingen voor praktijkjuristen, waaronder de raio-opleidingen en de advocatenopleidingen. Verder heeft zij in haar eerdere hoedanigheden van advocaat bij het Hof van Justitie en juridisch adviseur van de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede, bijgedragen aan de versterking van juridische kaders.
V.l.n.r. mr. A. Charan, mr. I. Lachitjaran, Z.E. C. Santokhi, mr. A. Hermelijn en mr. C. Jadnanansing
Hans Lim A Po werd na zijn rechtenstudie in Leiden, Nederland in 1963, partner in het advocatenkantoor van zijn vader welke in 1937 was begonnen. Zijn keus om rechten te studeren en advocaat te worden kwam door zijn vader die hij als rolmodel zag. De drijfveer van zijn vader om zich dienstbaar te maken aan het algemeen belang was de reden dat hij na zijn pensionering in het jaar 2000 het FHR Lim A Po Instituut voor Hoger Onderwijs stichtte. Mr. Lim A Po is van dit instituut de directeur. Mr. Lim A Po verliet op zijn 40ste de advocatuur. Hij was verder docent op de Rechtschool en de Universiteit van Suriname. Ook was hij voorzitter van de bemiddelingsraad en lid van de grondwetcommissie en grenscommissie. Van 2006 tot 2010 heeft hij gefungeerd als agent van Suriname in de arbitrage van het maritieme geschil met Guyana en bij het Inter Amerikaanse Hof voor Mensenrechten.
Hugo Fernandes Mendes is al ruim 30 jaar wetenschappelijk publicist op het terrein van het constitutioneel recht van Suriname. Hij publiceert zeer regelmatig in het Surinaams Juristenblad en het Nederlands Juristenblad. Dit doet hij niet alleen voor juristen maar ook voor het groter publiek. Verder geeft hij vaker zijn visie over staatsrechtelijke kwesties via Starnieuws en de verschillende dagbladen in Suriname. Ook in radio en televisie interviews is hij geen onbekende. In juni 2023 heeft hij het eerste handboek Constitutioneel recht Suriname gepubliceerd. De laatste jaren heeft hij bijzondere aandacht besteed aan het constitutioneel hof, de grondwet en het kiesstelsel in Suriname. Hij wordt regelmatig door politieke partijen en leden van de regering gevraagd voor advies. Hij is ook samen met de heer Ramlal en mevrouw Ferrier op verzoek van de Surinaamse regering betrokken geweest bij de opzet van een organisatie voor diaspora in Nederland. Van 1975 tot 1980 heeft hij gefungeerd als officier bij de Surinaamse Krijgsmacht, compagniecommandant. Hij vervult sinds de afgelopen 14 jaren verschillende nevenfuncties als lid van verschillende raden in zowel Nederland als Suriname. Hugo Fernandes Mendes is ook bestuurslid van de Stichting Vrienden voor het Surinaams Recht, van het Centrum voor Democratie en Rechtspraak (CDR) in Suriname en de zusterstichting van CDR in Nederland te weten de Stichting Juridische Samenwerking Nederland Suriname (SJSNS). Hij is ook contact wetenschapper van het Surinaams Juristenblad.
De president met de gedecoreerde mr. H. Lim A Po
Jan de Boer is in 1978 gepromoveerd tot doctor in de rechten aan de Vrije Universiteit. Hij is vanaf 2005 tot heden belast met het ontwerpen van het nieuw Burgerlijk Wetboek van Suriname. De Boer heeft ook als docent gefungeerd bij cursussen ten behoeve van Surinaamse rechters en rechters in opleiding in Suriname. Bij het bezoek van Surinaamse rechters aan Curaçao in het kader van diverse cursussen was De Boer degene die de Surinaamse rechters opving en in zijn persoonlijke voertuig vervoerde naar en van de cursus locatie. Thans is hij ook lid van het Constitutioneel Hof van Sint Maarten en lid plaatsvervanger van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Bonaire, Sint Estatius en Saba. Hij is eerder lid geweest van het Gemeenschappelijk Hof van 1998 tot 2018. De Boer heeft talloze artikelen over het recht geschreven voor onder andere Rechtsgeleerd Magazijn Themis, Nederlands Juristenblad, WPRN en het Tijdschrift voor Antilliaans Recht-Justicia. Hiermee houdt hij zich heden ten dage nog steeds bezig.
Letitia Thijm is op 10 september 1975 in dienst getreden als kantoorassistente bij het Hof van Justitie na het MULO-A diploma te hebben behaald. Vervolgens heeft zij vanaf oktober 1975 waargenomen in de functie van griffier van de rechter-commissaris totdat zij vanwege de inmiddels (langer dan 21 jaar) verworven kennis, benoemd werd in die functie op 1 februari 1997. Op 21 december 2002 heeft zij een oorkonde ontvangen wegens 25 jaar trouwe dienst. Zij heeft tijdens haar loopbaan deelgenomen aan een aantal van meer dan 20 cursussen bij de stichting Juridische Samenwerking Suriname-Nederland. Als griffier van de rechter-commissaris was zij dagelijks langer dan 10 tot 12 uur op kantoor vanwege haar liefde en betrokkenheid bij het werk. Zij was meestal de eerste persoon op kantoor en vertrok altijd als laatste persoon, en wel als het al avond was. Mevrouw Thijm was de griffier die zitting had in tal van rogatoire commissies en onderhield alle contacten met de buitenlandse gerechten hierover. Zij heeft ook in vele gerechtelijke vooronderzoeken aangezeten als griffier. Met haar bijzondere werklust en haar passie voor het werk, heeft zij langer dan 43 jaar gediend bij het kabinet van de rechter-commissaris. Per 1 januari 2019 is zij gepensioneerd.
De rechters mr. Sewratan, mr. Lachitjaran en mr. Charan bij de overhandiging van de onderscheidingen die zij namens de gedecoreerden mr. dr. J. de Boer en mr. S. Gangaram Panday in ontvangst hadden genomen
Shardapersad Gangaram Panday is in 1959 begonnen als ambtenaar bij de reclasseringsdienst van het Ministerie van Justitie. Na zijn afronding aan de Surinaamse Rechtsschool in 1961 heeft hij Rechten en Notarieel Recht gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Direct hierna heeft hij van 1966 tot 1969 gewerkt als advocaat en kandidaat-notaris te Paramaribo. Hij heeft tot 1977 gewerkt als notaris te Paramaribo met een bijkantoor in het district Nickerie. Vanaf 1975 is Gangaram Panday plaatsvervangend lid geweest bij het Hof van Justitie en in 1977 werd hij aangesteld als lid van het Hof tot 2004. Van 1983 tot 2003 heeft hij gefungeerd als voorzitter van het medisch tuchtcollege. Gangaram Panday is voorzitter van de commissie Burgerlijk Wetboek geweest van 2005 tot 2009, waarbij hij ook lezingen heeft verzorgd aan diverse juridische beroepsgroepen over het ontwerp. Verder heeft hij in die periode ook gefungeerd als adviseur van de minister van Justitie en Politie. Hij is commissie voorzitter van de Raio opleiding geweest. In zijn functie van rechter heeft ook gediend als begeleider van rechters in opleiding en heeft hierdoor vele rechters helpen vormen. Hij is jaren docent geweest aan de Juridische faculteit van de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Gangaram Panday heeft meerdere publicaties op zijn naam waaronder in het Surinaams Juristenblad waarvan hij tevens redactielid is. In binnen- als buitenland heeft hij diverse cursussen en lezingen verzorgd. Hij heeft ook meerdere bestuursfuncties vervuld bij verschillende organisaties in Suriname en is tevens lid van verschillende stichtingen alsook sportverenigingen.
Lodewijk Valk is advocaat-generaal bij de Hoge Raad (civiel recht). Hij heeft een carrière van twintig jaar als rechter en hij heeft buitengewone prestaties geleverd op het gebied van het Surinaamse recht. Hij is sedert 2004 betrokken bij de ontwikkeling van het Surinaams rechtssysteem door zijn juridische expertise te delen met Surinaamse professionals door zijn toewijding aan het verzorgen van cursussen aan jonge Surinaamse juristen. Daarnaast vervult hij de rol van contactwetenschapper bij het Surinaams Juristenblad, waar hij niet alleen zijn expertise deelt, maar ook aandacht vraagt voor de positie van Surinaamse collega’s. Als lid van het comité van aanbeveling van de Stichting Vrienden van het Surinaamse recht en adviseur bij het Surinaams Juristenblad heeft mr. Valk actief bijgedragen aan de bevordering van het Surinaamse recht. Zijn inspanningen gaan verder dan zijn professionele rol, zoals blijkt uit zijn betrokkenheid bij het werkbezoek van de president en procureur-generaal van de Hoge Raad aan het Surinaamse Hof van Justitie in 2022. Velen van onze Surinaamse rechters, hebben de mogelijkheid gehad om te kunnen leren van de deskundigheid van mr. Valk. In december 2022 is het hof van justitie begonnen met een raio opleiding civiel. Mr. Valk is vanaf het begin tot heden van deze opleiding erg betrokken geweest daarbij. Samen met de Surinaamse rechter Robert Praag heeft hij het boek “Hoofdstukken Surinaams Vermogensrecht” geschreven.
Autar, De Boer en Thijm werden benoemd tot Officier in de Ereorde van de Palm. Fernandes Mendes, Rueb en Valk werden benoemd tot Commandeur in de Ereorde van de Palm. De Miranda, Gangaram Panday, Hermelijn, en Jadnanansing werden benoemd tot Groot Officier in de Ereorde van de Palm. Lim A Po kreeg de onderscheiding van Drager van het Grootlint in de Ereorde van de Palm.
